VERKORT BELEIDSPLAN STICHTING MUCKRAKER

‘INVESTEREN IN JOURNALISTIEK’

1. INLEIDING

In onderstaand beleidsplan legt het bestuur van Stichting Muckraker (SM) het actuele beleid vast voor de periode januari 2015 – januari 2018. Dit beleidsplan is vastgesteld in de bestuursvergadering van 12 juni 2014. Het beleidsplan zal indien nodig jaarlijks worden aangepast.

2. STRATEGIE

2.1 Kernprincipes Stichting Muckraker

Statutaire doelstelling
De statutaire doelstelling van SM is opgenomen in artikel 2 van de statuten:

‘De stichting heeft ten doel: het behartigen, al dan niet door middel van financiële ondersteuning, van belangen van de vrije pers en van individuele journalisten in een ongestoorde en vrije beroepsuitoefening, het ondersteunen en stimuleren van vrije en onbelemmerde nieuwsgaring en het faciliteren en het ondersteunen van journalisten die tegenwerking ondervinden bij (de totstandkoming van) hun publicaties, een en ander in de ruimste zin van het woord en het verrichten van al hetgeen met het vorenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn.’

Met deze doelstelling dient de stichting het algemeen belang, zoals tevens gesteld in artikel 2.3 van de statuten. De journalistiek en de vrije pers staan als gevolg van verschillende maatschappelijke, technische en economische ontwikkelingen sterk onder druk. Een democratische samenleving kan niet functioneren zonder een krachtige, onafhankelijke journalistiek. Ondersteuning daarvan dient derhalve het algemeen belang.

Winstoogmerk
SM heeft geen winstoogmerk, zoals blijkt uit artikel 2.4 van de statuten en de feitelijke werkzaamheden. SM streeft niet naar winst om de winst zelf. De stichting laat de met haar activiteiten behaalde opbrengsten ten goede komen aan haar doelstelling.

Bestemming liquidatiesaldo
Zoals blijkt uit artikel 13.2 van de statuten van SM zal een eventueel batig liquidatiesaldo worden besteed ten behoeve van een ANBI met een soortgelijke doelstelling.

3. BELEID

3.1 Te verrichten werkzaamheden van de stichting
De stichting bevordert en ondersteunt het werk van (onderzoeks-)journalisten in de breedste zin des woords. Die steun kan in verschillende vormen worden verstrekt, bijvoorbeeld financieel, juridisch of door het voeren van een lobby. Uitgangspunt voor het verlenen van dergelijke steun is dat het bestuur van SM van oordeel dient te zijn dat met publicatie van het werk van de te ondersteunen journalisten een algemeen maatschappelijk belang is gediend. Het bestuur stelt periodiek vast welke journalisten of journalistieke projecten voor ondersteuning in aanmerking komen en kiest daarbij de middelen uit die naar zijn oordeel het meest geschikt zijn. Het bestuur kan zich daarover laten adviseren door de Raad van Advies. (…)

Het bestuur monitort en evalueert elke verstrekte ondersteuning en brengt daarover jaarlijks verslag uit. Het bestuur stelt als voorwaarde voor ondersteuning dat de ondersteunde journalist periodiek verslag uitbrengt over de vorderingen ten aanzien van het doel van de aanvraag en de aanwending van de verstrekte middelen. Als het bestuur van oordeel is dat de ondersteunde niet zorgvuldig is omgegaan met de verstrekte middelen, dan kan het besluiten deze terug te vorderen. Dit wordt vooraf duidelijk gemaakt in de voorwaarden die SM stelt aan de verstrekking van steun.

Het bestuur wordt inhoudelijk ter zijde gestaan door een op te richten Raad van Advies. Het streven is dat deze vanaf 1 april 2015 functioneert. Deze Raad zal bestaan uit maatschappelijk en journalistiek hoog aangeschreven leden. De raadsleden hebben geen economische, familiaire of andere banden die een onafhankelijke functioneren ten aanzien van het bestuur in de weg zouden kunnen staan.

Bij het ondersteunen van journalisten of journalistieke projecten acht het bestuur het van groot belang om bestuurlijke checks & balances in te bouwen. Het wil dat doen door middel van constante monitoring, periodieke evaluatie en heldere verslaggeving door het bestuur. Het bestuur zal jaarlijks verantwoording afleggen in zijn jaarverslag. Op deze wijze zal SM haar doelstelling, zoals is verwoord in artikel 2 van de statuten, op een efficiënte manier kunnen realiseren.

3.2 Werving en beheer van gelden
Het tot verwezenlijking van het doel van de stichting bestemde vermogen wordt gevormd door:

a. giften en donaties;
b. subsidies en sponsorbijdragen;
c. hetgeen verkregen wordt door erfstellingen of legaten;
d. hetgeen verkregen wordt uit door de stichting uitgeoefende activiteiten;
e. hetgeen op andere wijze verkregen wordt.

De stichting werft deze gelden door de zakelijke uitdagingen en issues waarvoor de journalistiek en de vrije pers staan onder de aandacht te brengen bij geïnteresseerde particulieren en instellingen. SM doet dit door het leggen van informele contacten en het houden van presentaties. Geïnteresseerden worden uitgenodigd een vrijwillige bijdrage te doen. Hun donatie kan alleen door middel van een storting op de bankrekening van SM. Eventuele bijdragen in contanten, edelmetalen of andere waardepapieren worden niet geaccepteerd.

Daarnaast zal de stichting vanaf 2015 brede wervingsacties opzetten die tot doel hebben zoveel mogelijk mensen 1) bewust te maken van en 2) te interesseren voor het maatschappelijk belang van onafhankelijk journalistiek onderzoek. In deze publieksactie zal het publiek worden opgeroepen om zich aan de journalistiek financieel te committeren, bijvoorbeeld aan een of meer onderzoeksthema(’s) die het algemeen belang ten goede komen. Voor deze wervingsactie en andere wervingsacties in de toekomst zal SM middelen reserveren. Artikel 3.4 van het Beleidsplan gaat hier verder op in.

Bij het vaststellen van de brede onderzoeksthema’s zal het bestuur zich laten adviseren door de Raad van Advies, maar kan het ook zelf advies inwinnen bij journalisten, journalistieke organisaties, belanghebbenden of instellingen waarvan het de inbreng mogelijk waardevol acht.

In theorie is het mogelijk dat de stichting in de toekomst uit de uitgeoefende activiteiten vermogen vormt. Dat is echter geen bewust beleid. Hoe dan ook zal al het vermogen dat wordt gevormd uit de in a t/m e vermelde activiteiten worden aangewend voor de in artikel 2 van de statuten vermelde doelstelling.

3.3 Vermogen van SM
De stichting houdt niet meer vermogen aan dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden te behoeve van de doelstelling.

3.4 Bestedingsbeleid
De stichting besteedt de verkregen inkomsten conform de doelstelling aan de volgende projecten:

a. korte termijn (2015-2018)
• Wervingsactie die tot doel heeft om enerzijds een breed publiek bewust te maken van het belang en noodzaak van onafhankelijke (onderzoeks-)journalistiek, en anderzijds op te roepen tot donaties, waarbij de donateurs zich eventueel kunnen committeren aan een onderzoeksthema dat het algemeen belang ten goede komt. Donateurs kunnen hun bijdrage ‘earmarken’ zodat het bestuur deze kan laten vloeien naar het gewenste thema, onderzoeksveld [of journalistieke instelling] • Ondersteunen van journalisten die als gevolg van juridische procedures dusdanig in moeilijkheden dreigen te komen dat zij hun werk niet openbaar kunnen maken;
• Ondersteunen van journalistiek onderzoek dat het algemeen belang dient, bijvoorbeeld door misstanden aan het licht te brengen of op andere wijze tot positieve maatschappelijke ontwikkelingen leidt.

b. middellange termijn (2015-2025)
SM acht het van algemeen belang dat de journalistiek op termijn een nieuw zakelijk model ontwikkelt. Om echt onafhankelijk zijn werk te kunnen doen, zal de journalistiek in de visie van SM uiteindelijk zichzelf moeten kunnen bedruipen. SM wil kansrijke initiatieven die kunnen bijdragen aan innovatie van het zakelijk model van de journalistiek steunen, mits zij ook journalistiek-inhoudelijk relevant zijn het algemeen belang dienen. Het bestuur is zich ervan bewust dat dit een zorgvuldig afgewogen oordeel vergt en zal zich op dat vlak laten adviseren door experts en de Raad van Advies.

In theorie is het mogelijk dat de journalistieke initiatieven die SM in het kader van haar beleidsplan ondersteunt winst zullen maken. Een van de voorwaarden voor het verstrekken van financiële ondersteuning aan journalistieke projecten die het bestuur kansrijk en relevant acht, is dat de stichting tot drie jaar na de verleende financiële ondersteuning een percentage van 50 procent over de eventuele winst ontvangt. Dergelijke inkomsten zullen worden aangewend volgens de in artikel 3.2 van het Beleidsplan beschreven principes.

3.5 Beschikken over het vermogen
Op grond van artikel 4 van de statuten van de stichting en haar feitelijke werkzaamheid heeft geen enkel (rechts-)persoon doorslaggevende zeggenschap binnen de instelling. Aldus kan geen enkele (rechts)persoon beschikken over het vermogen van de stichting als ware het eigen vermogen.

4. OVERIGE

4.1 Beloningsbeleid
De leden van het bestuur, Raad van Toezicht, Raad van Advies ontvangen geen andere beloning voor hun werkzaamheden dan een vergoeding voor gemaakte noodzakelijke onkosten.

Voor incidentele, niet-beleidsbepalende werkzaamheden die niet anders dan door beleidsbepalers kunnen worden uitgevoerd, zal SM in voorkomende gevallen een vergoeding toekennen die nooit hoger is dan 80 procent is van wat op dat moment marktconform is.

De administratie van de instelling wordt gevoerd door de secretaris.

De jaarrekening van de instelling wordt opgesteld door de penningmeester.

4.3 Publicatieplicht

Het verkorte jaarverslag wordt gepubliceerd op de site van SM, https://muckraker.nl/. Daar zijn ook de statuten gepubliceerd. Het uitgebreide jaarverslag wordt op verzoek verstrekt.